Een gemeenschappelijke visie is essentieel voor de lerende organisatie. Ze zorgt voor focus en de energie om te leren.
Want leren kan pijnlijk zijn. En als we voelen dat we een visie delen, is de kans groter dat we open zijn over onze ideeën, diep verankerde ‘waarheden’ opgeven en de tekortkomingen in onszelf en onze omgeving zien en uiten.
Een gemeenschappelijke visie begint met persoonlijke visies en die delen en samenbrengen.
Senge noemt drie fouten die helaas nog vaak voorkomen:
🕶 De visie is op uiterlijkheden gericht.
👎 De visie is negatief geformuleerd – door de vergelijking met een concurrent – of als probleem dat moet worden opgelost.
🌞 De visie wordt van boven opgelegd of na een kort proces ‘vastgesteld’.
Het verspreiden en vervolgens realiseren van de visie vraagt dat mensen daar volledig op intekenen. Dat is een persoonlijke keuze. Een keuze die je alleen maakt als je je persoonlijke visie daar voldoende in terug ziet.
Het laten ontstaan van een gemeenschappelijk visie en die vervolgens realiseren, is dus best uitdagend.
Wat kun je als bestuurder of manager doen?
📣 Wees zelf gecommitteerd aan het ontwikkelen van een / de gemeenschappelijk visie en draagt dat actief uit.
😊 Wees eerlijk. Overdrijf de voordelen niet en wees realistisch over de risico’s en de weg die te gaan is.
✅ Laat de ander zelf kiezen. Overtuigen helpt niet. Wees transparant en deel de informatie die je hebt. Commitment is vervolgens persoonlijk.
De gemeenschappelijke visie hangt sterk samen met twee andere disciplines van de lerende organisatie:
🧒 Persoonlijk meesterschap geeft je inzicht in je persoonlijke visie – persoonlijke visies zijn de basis van de gemeenschappelijke visie – en van de keuze of je je daarin voldoende herkent.
💱 Het systeemdenken: de visie is wat je wilt creëren – systeemdenken geeft je inzicht in de huidige toestand, hoe die is ontstaan en zichzelf in stand houdt.
En dus wat je te leren en veranderen hebt om je visie te realiseren
En vanwaar het plaatje hierboven?
Als het Romeinse leger tijdens de opstand de menigte slaven vraagt Spartacus uit te leveren, stapt hij naar voren en roept: ‘Ik ben Spartacus!’
Vervolgens roept de ene na de andere slaaf hetzelfde. In elk van hen is het verlangen naar vrijheid zo groot dat ze ervoor zouden willen sterven.
Het is één voorbeeld dat Senge gebruikt om ‘shared vision’ te illustreren.
Waarom deze post?
Dertig jaar geleden publiceerde Peter Senge The Fifth Discipline. Nog altijd een heel inspirerend en belangrijk boek.